Een recente kosten-batenanalyse van VITO, in opdracht van WWF, Natuurpunt en Natagora, werpt een interessant licht op natuurinvesteringen. Ze toont aan dat investeren in natuur ook financieel rendabel kan zijn. Het staat buiten kijf dat natuur ook verdieneffecten heeft. Het is zeker waardevol om dat in kaart te brengen. Dat helpt ook om het draagvlak voor natuurbeleid en -financiering te vergroten. Maar daarmee is natuurlijk niet alles gezegd. De maatschappelijke winsten van natuurinvesteringen laten zich pas op lange termijn uitbetalen. Op korte termijn is er veel investeringsbudget nodig en dat vraagt om keuzes. Toekomstige generaties hebben niets aan een ecologische erfenis als die gepaard gaat met een torenhoge staatsschuld. Verantwoord natuurbeleid is dus zoeken naar evenwicht: investeren met het oog op de lange termijn, maar met een open oog voor de financiële draagkracht van vandaag én met oog voor de juiste prioriteiten.
Kosten-batenmodellen verschuiven de aandacht naar dat wat meetbaar is, maar onze natuur laat zich niet alleen vatten in euro’s. Alsof heide alleen waardevol is als er toeristen op afkomen en alsof bomen alleen maar meetellen als ze in een businessplan passen. Nee, de intrinsieke waarde van natuur - het ritme van de seizoenen, de schoonheid van een weidevogel in vlucht, de stilte van een bos die je tot rust brengt - is niet waardevol omdat het iets oplevert, maar omdat het iets met ons doet. Daarnaast vormt onze Vlaamse natuur mee wie we zijn. Onze bossen, polders, heides en rivieren zijn geen decor, maar maken deel uit van onze identiteit. Ze maken ons landschap tot een thuis en roepen een gevoel van verantwoordelijkheid op. We zorgen voor onze natuur omdat we er deel van uitmaken, van generatie op generatie.
Zorg dragen voor onze natuur behoeft dan ook geen economische rechtvaardiging. Een verantwoord natuurbeleid is niet per se goedkoop of winstgevend, maar geworteld in waarden die gedeeld worden binnen onze gemeenschap. Dat mag met trots gezegd worden, ook al past het niet in een spreadsheet.
